Heb jij het knagende gevoel dat jij je huidige baan niet verdient en dat je ieder moment ontmaskerd kunt worden? Je bent niet de enige. Het bedriegerscomplex, beter bekend als Imposter Syndrome, is iets waar veel mensen last van hebben. Leer de signalen herkennen, en hoe je ermee om kunt gaan.
Van topsporters tot CEO’s, het bedriegerscomplex is een psychisch fenomeen waar velen van ons tegenaan lopen in ons werk. Het oplichterssyndroom wordt volgens The California Institute of Technology Counseling Center gedefinieerd als ‘blijvende gevoelens van ontoereikendheid, zelfs al zijn er bewijzen dat het tegenovergestelde waar is. Deze gevoelens worden beleefd als chronische twijfel aan jezelf en het gevoel dat je intellectueel fraude pleegt.’
Het bedriegerscomplex is een regelmatig voorkomend fenomeen – meer dan 70% van de mensen zal het bedriegerscomplex minimaal één keer in zijn leven meemaken. Hoewel de oorzaak van dit verlammende gevoel van onzekerheid nog onduidelijk is, kun je wel leren om deze gevoelens onder controle te houden. De truc is om het gedachtenpatroon te herkennen, jezelf af te vragen of je gedachten wel kloppen en ze geleidelijk aan te leren beheersen.
Denk jij dat je last hebt van het bedriegerscomplex? Hieronder vind je een paar van de meest voorkomende symptomen, en tips om ermee om te gaan.
Symptoom 1: Je ziet succes niet als het resultaat van jouw prestaties
Zelfs de best presterende carrièretijgers kunnen last hebben van negatieve gedachtes over hun eigen functioneren. Ondanks een reeks van uitmuntende prestaties zal iemand met het bedriegerscomplex zijn succes toeschrijven aan geluk of goede timing, in plaats van zichzelf een klopje op de schouder te geven. Mensen die last hebben van het bedriegerscomplex vinden het moeilijk om te geloven dat zij hun succes echt verdiend hebben.
Het kan behoorlijk lastig zijn als je moeite hebt met het accepteren van je prestaties, vooral wanneer je hogerop wilt komen in je carrière. Als je steeds bang bent om niet goed genoeg te zijn, zul je het lastig vinden om je potentie waar te maken en uitdagingen met beide handen aan te grijpen. Ook zul je niet snel aansturen op een promotie, terwijl je deze eigenlijk wel verdient.
Onthoud: je bent niet zo ver gekomen omdat je geluk hebt gehad, je hebt er hard voor gewerkt! Het is dan ook niet meer dan logisch om jezelf daar zo nu en dan aan te helpen herinneren. Denk terug aan succesvolle projecten die je hebt afgerond, tegenslagen die je daarbij hebt overwonnen, mijlpalen die je behaald hebt en complimenten die je van anderen hebt gekregen. Het is een goed idee om een lijst bij te houden met projecten die je hebt gedaan, emails met positieve feedback in een mapje te bewaren, en complimenten op te schrijven.
Symptoom 2: Je probeert een superheld te zijn op de werkvloer
Een ander verraderlijk signaal dat jij jezelf als een ‘bedrieger’ ziet, is als je altijd en overal de beste in wil zijn. Als je niet aan jouw eigen onredelijk hoge standaarden kunt voldoen, vat je dit op als een nederlaag – wat natuurlijk alleen maar bijdraagt aan de cyclus van zelf-sabotage en perfectionisme.
Realiseer je dat het oké is dat je niet het antwoord op alle vragen hebt, en dat het heel normaal is dat je hulp van anderen nodig hebt. Als je geen vangnet hebt op de werkvloer en niemand hebt die jou kan ondersteunen, is het misschien tijd om de banden met collega’s aan te halen, of anders een werkplek te vinden waar je deze mogelijkheden wel hebt. Het is nuttig om bij jezelf na te gaan of jouw negatieve gedachten invloed hebben op de relatie met je collega's, of dat jouw werkomgeving deze gevoelens juist heeft aangewakkerd. In beide gevallen is het tijd om actie te ondernemen!
Symptoom 3: Je vergelijkt jezelf constant met anderen
Iedereen vergelijkt zichzelf weleens met anderen, maar wanneer je dit overdrijft kan dat leiden tot gevoelens van onzekerheid, jaloezie en in extreme gevallen zelfs een depressie. Investeer je energie in iets anders, dat is veel productiever. Focus je op je eigen doelen en wat je ervoor nodig hebt om deze te bereiken. Probeer je negatieve gedachten op tijd te herkennen en leid jezelf af wanneer je merkt dat je gedachten een ongezonde richting op dwalen.
Ontwikkel een relatie met je manager waarin je openlijk kunt praten over je ambities en doelen binnen de organisatie. Als je gaat solliciteren op een nieuwe functie en je voelt je onzeker, vraag dan vrienden of collega's die je vertrouwt om vijf punten op te schrijven die zij geweldig aan jou vinden. Hierdoor zul je je gewaardeerd voelen en krijgt je zelfvertrouwen een boost.
Wat is de volgende stap voor 'bedriegers'?
Het overwinnen van het bedriegerscomplex vereist zelfacceptatie: je hoeft echt geen perfect resultaat te bereiken om goed te zijn in je werk. Je hoeft de lat niet per definitie lager te leggen, het gaat erom dat je je verwachtingen bijstelt naar een haalbaar niveau, zodat je ook tevreden kunt zijn als dingen niet voor 100% gaan zoals je gepland had.
Mocht je na het opvolgen van bovenstaande adviezen nog steeds veel last hebben van negatieve gedachten, dan is het misschien tijd om je huidige baan onder de loep te nemen. Een meer ondersteunende, begripvolle werkomgeving kan wonderen verrichten voor je zelfvertrouwen en ontzettend veel invloed hebben op jouw carrière.
Meer informatie
Zou jij graag eens een gesprek voeren met iemand die uitgebreide ervaring heeft in het begeleiden van professionals in hun carrière? Neem contact op met ons team van recruitment consultants via netherlands@robertwalters.com of tel. 020-644 4655.
